Matt Poelmans (directeur Burgerlink) speurt deze keer de virtuele overheidswereld af naar nieuwe toepassingen op het gebied van burgerschap. De BurgerServiceCode bevat tenslotte niet alleen kwaliteitseisen op het gebied van dienstverlening, maar ook op dat van burgerparticipatie. Met die standaard voor de moderne overheid als kompas ontdekte hij Breda-Morgen.
Een burger is eigenlijk niet zozeer klant van (de dienstverlening door) de overheid, maar ook en vooral participant in (het beleid van) de overheid. Daarom is het interessant om te zien wat de e-overheid de burger te bieden heeft in diens rol van bijvoorbeeld inwoner. Wat zijn de mogelijkheden op het gebied van burgerparticipatie in het internet-tijdperk?
Onder eParticipatie wordt verstaan het via internet betrekken van burgers bij de verbetering van publieke dienstverlening, het versterken van het democratische proces en en vergroten van sociale samenhang. Veel overheden zijn ermee bezig, maar de eerlijkheid gebiedt te zeggen dat eParticipatie eigenlijk nog in de kinderschoenen staat. Om de ontwikkeling te stimuleren is vorig jaar voor het eerst de eParticipatie Award uitgereikt. Bedoeling was om geslaagde initiatieven te belonen en anderen te inspireren.
Een van de winnaars was RotterdamIdee. Dit initiatief van de gemeente wil burgers invloed te geven op hun woonomgeving. Zij kunnen ideeen indienen en er wordt geprobeerd geschikte partners te vinden om die ideeen uit te voeren. Doordat er bovendien budget beschikbaar is voor de uitvoering van plannen, ontstaan er maatschappelijke combinaties met invloed op het gemeentelijke besluitvormingspoces. Innovatief is daarom de combinatie van agendering van een probleem en oplossing ervan.
Een van de reden waarom de jury de prijs toekende was dat een dergelijk initiatief “eenvoudig is over te nemen door andere gemeenten”. Breda-Morgen laat zien dat dit inderdaad het geval is. Breda heeft het Rotterdamse voorbeeld niet alleen gevolgd maar ook op een aantal punten verbeterd. Overigens maar goed ook, want Rotterdam heeft het project inmiddels afgesloten. Breda-Morgen is een platform om ideeen aan te kaarten of plannen in te dienen. Dat kan ook met een video en er zijn meer zogeheten web 2.0 toepassingen, zoals waarderingsmogelijkheden. Behalve dat men steun kan verwerven zijn er groepen die helpen ideeen en plannen verder uit te werken.
Met deze benadering geeft Breda Morgen uitstekend invulling aan de participatienormen van de BurgerServiceCode. eParticipatie onderscheidt zich van de traditionele vormen van burgerconsultatie doordat de overheid niet de meningen peilt over bepaalde oplossingen van problemen, maar in plaats daarvan een platform biedt waarop burgers allerlei zaken die hen raken aan de orde kunnen stellen. Zoals gezegd moet er nog de nodige ervaring worden opgedaan om van succesvolle toepassingen te kunnen spreken. Wat motiveert mondige burgers en hoe speel je in op de spontane behoefte om mee te denken te te doen? Breda-Morgen laat zien dat een slimme overheid op die mondige burgers is voorbereid.
Verschenen in: Overheidsmanagement, nr 7/8, juli/augustus 2009